Hieraan moest ik denken bij het lezen van de begroting. De begroting heeft wel wat weg van zo’n palmboom. Hij groeit en groeit, met een zware last op de schouders: een dreigend tekort van een miljoen euro in de volgende jaren. Maar ondertussen is de begroting stevig geworteld. Steviger dan ooit te voren. Beter leesbaar. En alle reserveringen staan erin. Of het nu voor Tappersheul 3, het zwembad, de Klepper, de Hoenkoopse brug. We zullen niet snel voor verassingen staan.

Ik wil vandaag inzoomen op 5 thema’s, eindigend in 5 moties.

1. Gezinnen
Een gelukkige samenleving begint bij gelukkig gezinnen. Daar is de ChristenUnie-SGP van overtuigd. Daar moeten we ook werk van maken, want zo vaak praten we in deze zaal niet over gezinnen. Bedrijven, sportverenigingen, omwonenden: ja. Maar gezinnen? Niet zo vaak. We presenteerden onze gezinsnota geen moment te vroeg. Want gezinnen staan onder druk. Vorige week kwam het verdrietige nieuws naar buiten dat het aantal gevallen van huiselijk geweld toeneemt in Oudewater. Vorig jaar totaal 20 meldingen, tot nog toe al 30 dit jaar. Wat een verdriet gaat er schuil achter die aantallen. Daar moeten we echt tegen opstaan. Ik neem aan dat het college deze zorg deelt en ertegen optreedt. 

Ik zie uit naar het gesprek dat we gaan hebben over de nota en hoop op aanscherpingen in het beleid. Vast!

De samenleving is soms ook een groot gezin. Dat je ook mag beschermen tegen ongewenste invloeden. Wat de ChristenUnie-SGP betreft is dat ook nodig rond het heksenmonument.

In de IJsselbode schreef ik al dat Oudewater de verkeerde plek is voor zo’n monument. Laten we de rechtvaardigheid van onze voorvaderen prijzen: hier werd nooit iemand onterecht veroordelen! Laten we dáár trots op zijn. En de slachtoffers van deze wanpraktijken herdenken op de plek waar zij omgebracht zijn. Maar laten we ons als samenleving ook vooral niet verbinden aan allerlei occulte fenomenen. Je hoeft de site maar te bekijken of je ziet dat het monument gepusht wordt door moderne heksen, en links heeft met moderne heksenopleidingen. Laat Oudewater niet verworden tot een bedevaartsoord voor dit gedachtegoed. Daarom een motie.

2. Woningbouw
Er zijn steeds minder gezinnen in Oudewater. Er zijn steeds minder kinderen in Oudewater. Dat komt ook doordat er te weinig woningen zijn in Oudewater. Gelukkig neemt dit college die zorg serieus. Er is ongelofelijk gebouwd en opgeleverd in de afgelopen jaren. Gelukig maar! Daardoor zagen we enorme doorstroming op de woningmarkt. Het overgrote deel van de woningen op Oranje Bolwerck, Schuylenburcht en Westerwal is naar Oudewaternaren gegaan. En dat is te merken.

De woningnood is echter blijvend. Permanente oplosingen zijn nodig. Daarom: tempo met Oranje Park II, Statenland en Kerkwetering. Bouw verstandig: voor starters, voor gezinnen, voor senioren, voor de doorstroming.

Ondertussen is er duidelijk sprake van druk op de sociale woningvoorraad. In sommige wijken teveel, zoals de Brede Dijk. En dan moet de spreidingswet nog in gaan. Dat vraagt om onconventionele oplossingen. Flexwoningen worden genoemd, maar komen nog niet van de grond in Oudewater. Terwijl we al een locatie hebben: op statenland voor de Oekraïeners. Oudewaterse jongeren zijn daar jaloers op. Dat zou toch op meer plekken kunnen? Laten we snel de gronden van Kerkwetering verwerven en aan de slag gaan. Of een tweede laag op het Statenland zetten. Daarom een motie dit te verkennen.

3. Verkeer en vervoer
Ook op dit gebied gebeurt er veel. De wijk Brede Dijk komt er steeds beter uit te zien. Maar tot mijn grote verbazing wordt er niet doorgepakt. De werkzaamheden komen stil te liggen terwijld e haleve wijk nog gedaan moet worden. Ik ben hier echt teleurgesteld over. Als Raad hebben we tonnen extra bijgepast dit mogelijk te maken. Kan het echt niet sneller en al direct starten? 

Als de fietspartij van Oudewater moeten we natuurlijk spreken over de rotondes. Deze worden in 2025 aangepakt en verkeersveilig gemaakt. Fijn dat het college voortaan de bestedingen uit het fietsbeleidsplan in de begroting weer geeft. En dat er bij de locaties SChuylenburcht en Oranje Park aan verbeteringen wordt gewerkt. We wachten wel nog altijd op de fietsparkeerplekken in de binnenstad. Dat zal nog even duren.

De binnenstad wordt ondertussen steeds minder begaanbaar. We wachten al te lang op aanpak van de bestrating. Helaas was uitstel met een jaar weer nodig. Jammer, niet in de laatste plaats voor de winkels. Ouderen durven amper meer de binnenstad in. Tempo college!

Ondertussen groeit het parkeerprobleem uit de klauwen. Ronduit gevaarlijk is het. Gelukkig komt er dit jaar beleid. Wij zien er naar uit.

Er zijn ook zorgen over de handhaving. Jongeren op fatbikes, met telefoons in de hand, in de buitengebieden zonder verlichting. De BOA’s zijn weer op sterkte, kunnen die niet hier ook iets betekenen?

De busverbinding naar Woerden is een succes. Gelukkig zijn er nu ook fatsoenlijke bushaltes. Maar kom op college, laten we onze ouderen, scholieren en Papekoppers in de kou staan? Alsjeblief niet. Bij een beetje bushalte hoort een fatsoenlijk hokje. Net als de aansluiting op de Zwier Regelinkstraat. Had die ook meteen gefikst! Kunnen we daarop actie verwachten in 2024?

4. Financiën
Het brengt me bij de financiën. We staren inmiddels in het ravijn. Rijksbeleid zorgt dat we een miljoen moeten bezuinigen. Wij passen ervoor Oudewater kapot te bezuinigen. Ons verenigingsleven, onze welzijnsvoorzieningen, onze wegen en groenbeheer willenwe niet opofferen. En als we goed kijken, hoeft dat ook niet.

In de afgelopen jaren was meer dan 10 miljoen euro over. Niet uitgegeven. Onnodig uit de portemonnee van onze inwoners gehaald. Circa twee miljoen per jaar. Vorig jaar gelukkig al iets minder. Laat onverlet: we voeren niet uit wat we willen. We krijgen het niet weggezet. Van de openbare ruimte, verlichting, riolering, tot clientondersteuning in de zorg en openbare orde, duurzaamheid tot sport. Noem maar op. Tienduizenden euro’s blijven op ál die terreinen liggen. 

Maar als we dat nou leggen naast het tekort, dan hebben we opeens een overschot. Laten we dus eerst eens de tering naar de nering zetten, voordat we de hand ophouden bij onze burgers, voordat we Oudewater kapot bezuinigen. Het vraagt daarom dat we niet alleen investeringen temporiseren, maar ook op beleidsterreinen kritischer kijken. Ik somde ze al op.

Daarom de volgende motie.

5. Toekomst
De toekomst ligt voor ons. Twee belangrijke vraagstukken staan daarbij centraal: hoe we onze energie opwekken en hoe we met Woerden samenwerken.

Over het eerst kan ik positief zijn. Het lijkt erop dat een zonnepark in Papekop kan gaan lukken. Maar! Het is kwetsbaar. Wethouder, laat deze kans niet schieten. Houdt de contacten goed. Zorg dat dit slaagt.

Minder positief ben ik over de diensterverlening van zakelijke. Deze is al jaren beneden de maat. Dat moet beter. Er moeten keiharde afspraken over verzakelijking komen. Dat we ook echt krijgen waarvoor we betalen. Van antwoorden op schriftelijke vragen, tot balieuren voor paspoorten. Van groenbeheer tot secretaresses voor het college. Het moet op orde komen. En tegen een eerlijke prijs. Want we willen graag betalen, als we maar kwaliteit krijgen.

Wat Woerden niet kan verwachten is dat we onze zelfstandigheid zomaar opgeven. Daarvoor is deze stad ons te dierbaar. Toch is deze vraag wel aan ons gesteld. Laat helder zijn: De ChristenUnie-SGP gaat graag op de huidige voet door. Maar als die route afgesloten wordt, moeten we de oogkleppen af durven te zetten. Het is alweer enkele decennia geleden dat de MOL is onderzocht. Is dat écht geen optie? Of over de provinciegrens kijkend, is Bodegraven Reeuwijk wellicht een partner? Hoe het ook zij: dit moet in beeld zijn voordat de volgende DVO afloopt daarom een motie.

Scenario’s DVO

Ik rond af. Nog een keer de palmboom.

In de schitterende psalm 92 gaat het daar ook over. 

“De rechtvaardigen groeien op als een palm, als een ceder van de Libanon rijzen zij omhoog. Zij staan geplant in het huis van de Heer, in de voorhove van onze God groeien zij op.

Zij dragen nog vrucht als ze oud zijn, en blijven krachtig en fris. Zo getuigen zij dat de Heer recht doet. Hij is mijn rots, in wie geen onrecht is.”

Ik wens het college veel succes bij het uitvoeren van deze begroting.
Dankuwel.